"GOLDEN ESEL"-"ZŁOTY
OSIOŁ"
Złoże "Złotego Osła" nad którym obecnie się znajdujemy, było najbardziej znanym złożem złotonośnej rudy na Śląsku. Z wydobytej z tego złoża rudy uzyskano, w ciągu siedmiu wieków, kilka ton złota i kilkadziesiąt tysięcy ton arszeniku. Zawierała ona w tonie: w XVI wieku ponad 15 g złota, a w latach 50-tych XX wieku około 3 g złota i około 4 % arsenu. Zasięg złoża, w jego części wychodzącej tutaj na powierzchnię ziemi i jego przekroje poprzeczne, pokazują umieszczone niżej rysunki. Pochodzą one z dokumentacji wykonanej w 1954 roku przez geologa Kopalni Leszka Bałdysa. Złoże to rozciągało się jeszcze 200 m dalej (nie wychodząc już na powierzchnię ziemi) w kierunku Białej Góry. W najgłębszej jego części zagłębiało się do poziomu 200 m, czyli około 290 m poniżej miejsca, w którym się znajdujemy. Góra Haniak znajduje się na ziemi wsi Mąkolno, która od 1248 roku należała do Zakonu Cystersów w Kamieńcu. To oni pierwsi odkryli to złoże i od 1273 roku wydobywali z niego złoto. W XVI wieku górnicy wybrali, ze złóż leżących powyżej poziomu sztolni "Emanuela", prawie w całości rudę najbogatszą. Do najgłębiej leżących pokładów rudy dotarli dopiero na początku XX wieku. Powracali oni także wielokrotnie do starych wyrobisk wybierając z nich coraz uboższą rudę. Po raz ostatni weszli do nich na początku lat 50-tych XX wieku i eksploatowali je aż do likwidacji Kopalni w 1961 roku. Znaleźli oni wówczas, w chodnikach z XVI wieku, pokazane poniżej narzędzia górnicze.
Narzędzia górnicze z XVI wieku znalezione w pobliżu szybu "Złotego Osła": Młot górniczy tzw. "posułt" i klin, Żelazko górnicze, Kilofy górnicze tzw. spiczaki
UŻYTEK EKOLOGICZNY "STORCZYKOWA
HAŁDA"
Użytkami ekologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej. Stanowią one formę ochrony tych ekosystemów, wprowadzoną ustawą o ochronie przyrody. Znajdujemy się na hałdach powstałych w wyniku trwającej ponad 650 lat działalności górniczej. Zawierają one odpady skał płonnych i ubogiej rudy wydobytej z kopalń. Ich struktura, skład mineralogiczny i procesy chemiczne, które ciągle w nich jeszcze zachodzą, stwarzają specyficzne warunki do rozwoju flory i fauny. Różnią się one znacznie od naturalnych dla tej części Sudetów. Teren hałdy nazwanej "Storczykową", objęty został ochroną jako użytek ekologiczny, ze względu na występowanie storczyka męskiego i takich gatunków roślin chronionych jak: kruszyna pospolita, bluszcz pospolity , dziewięćsił bezłodygowy, centuria pospolita, goryczka gorzkawa, goryczka orzęsiona, kruszczyk szerokolistny, goździk kropkowany i lilia złotogłów. Występują tutaj także liczne gatunki zwierząt chronionych takich jak jaszczurka zwinka, żekotka drzewna i żmija zygzakowata. Na tej hałdzie żyje aż 39 gatunków pająków, w tym 8 to nowe gatunki w Sudetach, a 4 z nich są gatunkami rzadko występującymi w Polsce.
Złoże "Złotego Osła" nad którym obecnie się znajdujemy, było najbardziej znanym złożem złotonośnej rudy na Śląsku. Z wydobytej z tego złoża rudy uzyskano, w ciągu siedmiu wieków, kilka ton złota i kilkadziesiąt tysięcy ton arszeniku. Zawierała ona w tonie: w XVI wieku ponad 15 g złota, a w latach 50-tych XX wieku około 3 g złota i około 4 % arsenu. Zasięg złoża, w jego części wychodzącej tutaj na powierzchnię ziemi i jego przekroje poprzeczne, pokazują umieszczone niżej rysunki. Pochodzą one z dokumentacji wykonanej w 1954 roku przez geologa Kopalni Leszka Bałdysa. Złoże to rozciągało się jeszcze 200 m dalej (nie wychodząc już na powierzchnię ziemi) w kierunku Białej Góry. W najgłębszej jego części zagłębiało się do poziomu 200 m, czyli około 290 m poniżej miejsca, w którym się znajdujemy. Góra Haniak znajduje się na ziemi wsi Mąkolno, która od 1248 roku należała do Zakonu Cystersów w Kamieńcu. To oni pierwsi odkryli to złoże i od 1273 roku wydobywali z niego złoto. W XVI wieku górnicy wybrali, ze złóż leżących powyżej poziomu sztolni "Emanuela", prawie w całości rudę najbogatszą. Do najgłębiej leżących pokładów rudy dotarli dopiero na początku XX wieku. Powracali oni także wielokrotnie do starych wyrobisk wybierając z nich coraz uboższą rudę. Po raz ostatni weszli do nich na początku lat 50-tych XX wieku i eksploatowali je aż do likwidacji Kopalni w 1961 roku. Znaleźli oni wówczas, w chodnikach z XVI wieku, pokazane poniżej narzędzia górnicze.
Narzędzia górnicze z XVI wieku znalezione w pobliżu szybu "Złotego Osła": Młot górniczy tzw. "posułt" i klin, Żelazko górnicze, Kilofy górnicze tzw. spiczaki
 --- zoom --- 
--- zoom --- |
SZTOLNIA
EMANUELA Jest to najstarsza sztolnia w Złotym Stoku. Zaczęto ja kuć w litej skale w 1506 roku. Nazywała się wówczas "Tiefestolle" (trująca). Około 1530 roku osiągnęła ona główny szyb leżący na złożu "Złotego Osła". Miała wtedy około 900 m długości. Najbardziej znana na tym złożu kopalnia "Golden Esel" o głębokości 70 m zawaliła się w 1565 roku grzebiąc 59 górników. W drugiej połowie XVIII wieku sztolnia została przedłużona do kopalni "Reicher Trost" i otrzymała nazwę sztolni "Emanuela". Później przedłużono ją jeszcze o 140 m. Osiągnęła wówczas długość 1340 m. Pod koniec XIX wieku zainstalowano w niej wentylator napędzany maszyną parową, a później silnikiem elektrycznym. Pełniła ona funkcję głównej sztolni odwadniającej i wentylacyjnej aż do 1918 roku kiedy rolę tą przejęła sztolnia "Gertrudy". Sztolnia jest wąska i bardzo kręta, szczególnie na pierwszym odcinku. Na jej ścianach widać wyraźne ślady ręcznego kucia. |
Użytkami ekologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej. Stanowią one formę ochrony tych ekosystemów, wprowadzoną ustawą o ochronie przyrody. Znajdujemy się na hałdach powstałych w wyniku trwającej ponad 650 lat działalności górniczej. Zawierają one odpady skał płonnych i ubogiej rudy wydobytej z kopalń. Ich struktura, skład mineralogiczny i procesy chemiczne, które ciągle w nich jeszcze zachodzą, stwarzają specyficzne warunki do rozwoju flory i fauny. Różnią się one znacznie od naturalnych dla tej części Sudetów. Teren hałdy nazwanej "Storczykową", objęty został ochroną jako użytek ekologiczny, ze względu na występowanie storczyka męskiego i takich gatunków roślin chronionych jak: kruszyna pospolita, bluszcz pospolity , dziewięćsił bezłodygowy, centuria pospolita, goryczka gorzkawa, goryczka orzęsiona, kruszczyk szerokolistny, goździk kropkowany i lilia złotogłów. Występują tutaj także liczne gatunki zwierząt chronionych takich jak jaszczurka zwinka, żekotka drzewna i żmija zygzakowata. Na tej hałdzie żyje aż 39 gatunków pająków, w tym 8 to nowe gatunki w Sudetach, a 4 z nich są gatunkami rzadko występującymi w Polsce.
